در فرآیند بازرسی آسانسور این تجهیزات آسانسور و قطعات آسانسور هستند که از نظر عملکرد صحصیح و سلامت در آسانسور تست می شوند. شاید قطعه ای به نظر کوچک آید اما وجود نقص در عملکرد این قطعه کوچک آسانسور ممکن است اختلالی در عملکرد کلی سیستم ایجاد کند لذا در تست و بازرسی فنی آسانسور باید طبق چک لیست بازرسی آسانسور تمامی قطعات به دقت توط بازرس خبره ارزیابی شوند.

انواع قطعات آسانسور در بازرسی آسانسور

در تست آسانسور و بازرسی استاندارد آسانسور بازرس باید شناخت دقیق و با جزئیات کامل از کارکرد قطعه داشته باشد در ان مقاله سعی شده است تجهیزات آسانسور را جز به جز با عملکرد آنها به خواننده معرفی شود تا درک بهتری از عملکرد هر یک در ذهن خواننده ایجاد شود.

تابلو فرمان آسانسور

این قطعه در موتورخانه آسانسور قرار دارد و و ظیفه هدایت آسانسور بین طبقات با توجه به درخواست ها و نوع سرویس دهی و همچنین حفاظت الکتریکی از تجهیزات، کنترل سرعت و جهت حرکت آسانسور و کنترل بدون خطر کابین آسانسور به علاوه تشخیص موقعیت کابین را دارد.

تجهیزات آسانسور

فلکه هرزگرد

در مواقعی که فاصله بین کابین و کادر وزنه و یا سیم بکسل های متصل به آنها بیشتر از طول فلکه کشش موتور باشد و فلکه کشش موتور نتواند زاویه مناسبی برای سیم بکسل ها ایجاد کند از فلکه هرزگرد برای به وجود آوردن اصطکاک بیشتر میان سیم بکسل و فلکه ها و همچنین مناسب کردن زاویه سیم بکسل ها ( آلفا) استفاده می شود .

تابلو برق سه فاز

در موتورخانه آسانسور برای انتقال برق سه فاز و تک فاز به تابلو فرمان و دیگر تجهیزات از یک تابلوی توزیع استفاده می شود به نام تابلو سه فاز . در این تابلوی توزیع تجهیزات زیر وجود دارد :
۱- فیوز سه فاز
۲- لامپ سیگنال
۳- پریز تک فاز
۴- فیوز تک فاز
۵- پایه ارت
۶- کانال و سیم

گاورنر

گاورنر ها دارای انواعت مختلفی هستند یک نوع متداول آن نوع بادامکی زمانی که سرعت کابین از ۱۵ درصد سرعت نامی آن تجاوز کند گاورنر ابتدا یک سویچ الکتریکی را فعال میکند که موجب ترمز موتور می شود. اگر ترمز عمل نکند و حرکت کابین همچنان با سرعت ادامه داشته باشد پس از رسیدن به ۳۰ درصد افزایش گاورنر قفل میکند و اهرم پاراشوت کشیده شده و فکهای پاراشوت درجا کابین را به ریل راهنما قفل می نماید.

تجهیزات آسانسور

متداول ترین نوع فعال سازی ترمز ایمنی (پاراشوت) توسط گاورنر انجام می شود در واقع گاورنر سیم بکسل متصل به پاراشوت را متوقف کرده و باعث فعال شدن ترمز ایمنی می گردد.

تراول کابل

چون کابین یک قسمت متحرک در سیستم آسانسور است ، برق توسط کابل های ویژه ای به آن متصل می گردد که به آن تراول کابل گویند
نام این کابل هم برگرفته از ویژگی آن یعنی حرکت کردن با کابین گرفته شده است
این کابل تشکیل شده از یک رشته کابلهای بهم چسبیده که جریان برق از آنها عبور کرده و به مقصد می رسد. برای آسانسورهای با سرعت بالا یا نصب شده در ساختمانهای مرتفع، پوشش تراول کابل ضخیم تر بوده و در بافت آن از رشته های مقاوم در برابر کشش و تنش استفاده می شود. این گونه کابلها معمولا با رشته هایی از سیم بکسل مسلح می شوند

تجهیزات آسانسور

کابین

کابین محفظه ای است که مسافر یا بار یا هر دو را در خود جای داده و حمل می کند،این محفظه از سه قسمت اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:

۱- چهارچوب اصلی که اصطلاحا به آن ( یوک) می گویند
۲- سکویی که مسافران و یا بار بر روی آن قرار می گیرند
۳- دیواره ها که به عنوان حفاظ بکارمی روند (شامل سقف – کف – دیواره های جانبی-پوششهای داخل و تزئینات کابین نظیر آینه و دستگیره)

یوک کابین

چهار چوبی است شامل دو بخش( یوک پایین و یوک بالا )که کابین را در بر گرفته است .ساختار یوک نه تنها از نظر قدرت تحمل بار مهم است بلکه تنظیم آن نیز باید به گونه ای باشد که از انحراف ، به ویژه در هنگام استفاده از کفشکهای غلطکی مصون بماند
تمام بار کابین اعم از وزن کابین و مسافرین، توسط یوک به سیم بکسلها وارد می شود

جعبه رویزیون

جعبه ای برای کنترل دستی حرکت کابین است که بر روی سقف کابین نصب و برای استفاده تعمیرکار یا سرویس کار آسانسور تعبیه شده است.

ریل راهنما

ریل های راهنما در آسانسور نقش هدایت کننده را دارند و از پیچش و یا حرکت پاندولی کابین دراثر بارهای ناهمگون و جانبی که ممکن است بر روی کابین اعمال شود (مثلا بار ناشی از حرکت مسافر در داخل کابین درحال حرکت) جلوگیری می کنند. هم کابین و هم وزنه در داخل ریل های راهنمای مربوط به خود حرکت می کنند

پشت بند ریل پلیتی است که در محل اتصال دو ریل و در پشت ریل ها قرار گرفته و با پیچ و مهره ریل ها را به یکدیگر متصل می کند

شالتر

سنسوری است برای شناسایی پایین ترین و بالا ترین طبقه . معمولا برای دور اندازی در نزدیکی طبقه، و یا جلوگیری از عبور کابین از حد بالا و پائین و ممانعت از برخورد کابین به کف چاه یا سقف آن از شالتر استفاده می شود

براکت

براکت ها پایه هایی هستند که ریل ها به وسیله آنها به دیواره چاه یا سازه متصل می شوند و بسته به نوع و اندازه ریل ها و ظرفیت کابین آسانسور و همچنین نوع ترمز اضطراری و سرعت حرکت ، از انواع مختلف و متناسب براکت ها استفاده استفاده می شود. فاصله نصب براکت ها باید به اندازه ای باشد که در صورت انجام ترمز اضطراری، مانع کمانش ریل شود

لقمه

لقمه ها گیره هایی هستند که ریل های راهنما را به براکت ها متصل می کنند

روغندان

مکانیسم روغن کاری اتوماتیک ریل ها که معمولا بر روی کفشک ها نصب می گردد. عموما تشکیل شده از یک مخزن روغن و دو فتیله که تحت تاثیر خاصیت موئینگی، روغن را از تانک کشیده و بر روی سطح ریل پخش می کنند

پاراشوت

این وسیله ترمز مکانیکی کابین است که به صورت جفت بالای کفشک های زیرین نصب میشود و از گاورنر فرمان میگیرد. گاورنر و پاراشوت در بازرسی آسانسور تست شده و تایید میگردند. پاراشوت همان ترمز اضطراری مکانیکی آسانسور می باشد. پاراشوت با انجام عمل ترمز، کابین را بر روی ریلها قفل می کند
پاراشوت ها امروزه در دو نوع تدریجی و غلتکی وجود دارند.
برای کابین تا سرعت ۰.۶۳ متر بر ثانیه از ترمز ایمنی لحظه ای استفاده می شود
برای کابین با سرعت بیش از ۱ متر بر ثانیه از ترمز ایمنی تدریجی یا غلتکی استفاده می شود

 وزنه تعادل

وزنه تعادل برای جبران وزن کابین و قسمتی از ظرفیت بکار می رود  و باعث ایجاد کششی بین سیم بکسل و فلکه ها شده و نیروی اصطکاک مورد نیاز جهت حرکت سیم بکسل بر روی فلکه محرک را تامین می کند. وزنه تعادل از یک قاب یا شاسی فولادی و وزنه های داخل آن (که معمولا از جنس چدن ، بتن و سرب هستند) تشکیل می شود.

کفشک

این قطعات در هر دو طرف و در بالا و پایین بر روی کادر وزنه تعادل و یوک کابین نصب می کردد ، با ریل ها در تماس هستند و با حرکت در امتداد آنها کابین و وزنه تعادل را هدایت می کنند . عمده ترین انواع کفشک ها عبارتند از:
کفشک های غلطکی
کفشک های لغزشی

سیم بکسل

سیم بکسل های فولادی که برای تعلیق کابین و وزنه تعادل در آسانسور ها استفاده می شوند دارای ساختاری استاندارد هستند ، دسته سیم ها یا رشته ها (Strand) هستند که حول سیم مرکزی پیچیده می شوند ، و سپس این دسته سیم ها حول مغزی (Core) فیبری یا فولادی که شامل چند لایه سیم است (wire) پیچیده می شوند

قلاب سر بکسل

کابین و وزنه های تعادل توسط سیم بکسل های معلق نگاه داشته می شوند. سیم بکسل ها از یک طرف به چهار چوب کابین (یوک) و از طرف دیگر به چهار چوب وزنه تعادل متصل می گردد . این اتصال توسط قطعه ای به نام قلاب سر بکسل صورت می گیرد که شامل یک سوکت گوه ای است که همراه یک فنر مارپیچ فولادی یا ضربه گیر لاستیکی می باشد

قفل درب طبقه

قفل درب طبقه درب های آسانسور را در طبقاتی که آسانسور در آنجا حضور ندارد را قفل می کنند تا افراد به خیال اینکه آسانسور در آنجا قرار دارد درب را باز نکنند زیرا امکان سقوط در چاه آسانسور وجود دارد لذا قفل درب طبقات در بازرسی فنی آسانسور مورد بازرسی قرار می گیرد.

در این مقاله از تست و بازرسی آسانسور شرکت نیک بینش کارن توضیح مختصری در مورد قطعات مهم و اساسی و تجهیزات آسانسور را ارائه کرده تا کمکی به بازرسان تازه کار و افرادی باشد که نیاز به درک اولیه از ساز و کار آسانسورها دارند در مقالات بعدی توضیحات بیشتری در مورد بازرسی استاندارد آسانسور داده خواهد شد.