• کرج، عظيميه، بلوار شريعتی، جنب پمپ بنزين ساختمان افرا، پلاک ۵۷، طبقه ۲، واحد ۸
بازرسی لیفتراک

بازرسی لیفتراک

بازرسی لیفتراک

اگر در کارخانه یا محل کار خود لیفتراک دارید و یا لیفتراک خریداری کرده اید ، ممکن است هنوز در زمینه انجام بازرسی لیفتراک ، تعداد دفعاتی که بازرسی باید انجام شود و صلاحیت انجام بازرسی ، متخصص نباشید.

اینجا قصد داریم هر آنچه را که باید در مورد بازرسی لیفتراک خود بدانید ، از جمله تعداد بازرسی لیفتراک ، اسناد مورد نیاز ، بازرسان مجاز و موارد دیگر را پیدا کنید.

 

چرا لیفتراک ها نیاز به بازرسی دارد؟

در ایران مطابق با قانون حفاظت و بهداشت کار تمام کارفرمایان یا صنعتگران باید همه لیفتراک های فعال خود را حداقل یکبار در سال مورد بازرسی قرار دهند . بازرسی لیفتراک در خارج از ایران مطابق با استاندارد سازمان ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا  OSHA (Occupational Safety and Health Administration ) می باشد که همه لیفتراک های فعال سالانه باید مورد بازرسی قرار گیرند.

بازرسی فنی لیفتراک

بازرسی فنی  معمول می تواند به شناسایی مشکلات احتمالی و رفع آنها قبل از وقوع حادثه ای پرهزینه یا برگشت ناپذیر کمک کند و همچنین بازرسی لیفتراک باعث جلوگیری از مشکلات فنی بعدی ناشی از خرابی یک قطعه می شود و طول عمر دستگاه نیز اضافه خواهد شد .

 

بازرسی ایمنی لیفتراک

استفاده روزانه یا هفتگی از لیفتراک باعث سایش در قطعات مهمی مانند شاخک ها ، بلبرینگ های دکل ، زنجیر ها و … می شود که  این سایش می تواند منجر به خرابی شود – یا بدتر ، یک شکست خطرناک که شما ، تیم یا شرکت شما را در معرض خطر قرار می دهد. شرکت بازرسی کارن دارای صلاحیت از سازمان ملی استاندارد و وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی جهت بازرسی  لیفتراک  می باشد .

 

چه کسی صلاحیت بازرسی لیفتراک  را دارد؟

در ایران سازمان ملی استاندارد که مرکز ملی تایید صلاحیت ایران نیز زیر مجموعه آن می باشد و همچنین وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی که مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار نیز زیر مجموعه این سازمان می باشد پس از طی مراحلی به شرکت های حقوقی مجوز و صلاحیت بررسی و بازرسی لیفتراک را اهدا می کند که این شرکت ها در ایران این صلاحیت را دارند شرکت بازرسی لیفتراک دارای چک لیست ها و دستورالعمل های تایید شده می باشد که کار تست و بازرسی لیفتراک را مطابق با آن انجام می دهد .

استاندارد بازرسی لیفتراک

مرجع بازرسی لیفتراک در ایران و در آمریکا مطابق با انجمن مهندسین آمریکا  ASME   B56.1   می باشد . این استناندارد مرجعی برای بازرسی حین ساخت و ادواری لیفتراک می باشد .

دامنه کاربرد استاندارد بازرسی لیفتراک

منظور از دامنه کاربرد این است که این استاندارد چه دستگاههایی را در بر می گیرد . دامنه کاربرد این استاندارد کلیه لیفتراکهای ارتفاع بالا High Lift  ، ارتفاع پایین Low Lift ، اپراتور نشسته ، اپراتور ایستاده و اپراتور بالا رونده ، اپراتور ثابت ، اپراتور در حال حرکت و موتور دستی ، احتراقی، الکتریکی می باشد که تمامی آن ها روی زمین سفت (فاقد ناهمواری سطحی) مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع لیفتراک ها مطابق با استاندارد ASME B56.1

جک پالت ها ، پالت تراک ها ، استاکرها ، ریچتراک ها ، نرو تراک ها و … شامل این استاندارد می شود .

 

موارد بازرسی لیفتراک

بازرسی شاخک ها و دکل لیفتراک

بازرسی لیفتراک

بازرسی لیفتراک

بازرسی شاخک لیفتراک باید حداقل هر 12 ماه یک بار ( برای یک شیف کاری ) یا در صورت مشاهده عیوب یا تغییر شکل دائم توسط پرسنل آموزش دیده با هدف پیدا کردن هر گونه آسیب، شکست، تغییر شکل و غیره ، که می تواند مانع استفاده ایمن از آن شود انجام گردد. لازم به ذکر است در صورت استفاده زیاد از لیفتراک و باربرداری های سنگین (Severe application) فاصله بین بازرسی ها می بایست کاهش یابد. شرکت بازرسی کارن با داشتن تیم مجرب و مجوزهای لازم در این امور مختصص می باشد .

شاخک لیفتراک باید به گونه ای طراحی شود تا به صورت ناخواسته از قلاب جدا نشود و حرکت جانبی زیاد نداشته باشد . قفل موقعیت (positioning lock) باید درست کار کند . اگر عملکرد صحیح مشاهده نشود، شاخک باید از سرویس خارج شود تا تعمیرات رضایت بخش بر روی آن انجام شود. لازم به ذکر است قفل موقعیت قفلی است که چنگال را به حمال چنگال(carrier) مهار می کند.

 

 

قلاب شاخک یا fork hook (هنگامی که به صورت اورجینال ارائه شده است): سطح پشتیبان قلاب بالایی و سطوح نگهدارنده هر دو قلاب باید به منظور پیدا کردن هرگونه ساییدگی، تغییر شکل و یا له شدگی بررسی شود. اگر عیوب ذکر شده منجر به آن شود که فاصله بین چنگال و حمال بار زیاد شود، لیتفراک تا زمان انجام تعمیرات لازم مطابق با استاندارد ANSI B56.1 نباید به سرویس بازگرداننده شود.

مارکینگ یا نشانه گذاری شاخک لیفتراک

بار مجاز هر شاخک باید در نواحی ای که قابل مشاهده است و در معرض سایش قرار ندارد حک شود برای مثال 600 ×2000 که به معنی آن است که چنگال می تواند kg 2000  را در مرکز بار mm 600  تحمل کند.

اگر نشانه گذاری شاخک خوانایی و وضوح کافی نداشته باشد، باید مجدد نشانه گذاری شود . مارکینگ مجدد باید مطابق با دستورالعمل های تامین کننده اصلی انجام شود.

عیوب غیر مجاز شاخک لیفتراک

شاخکی که عیب های ذکر شده در این استاندارد بازرسی لیفتراک در آن مشاهده گردد باید از سرویس خارج شود و نباید تا زمانی که تعمیرات با نتایج رضایت بخش بر روی آن ها انجام نشده است به سرویس بازگردانده شود.

 

عیوب غیرمجاز- ترک های سطحی

تمام قسمت های شاخک (پاشنه ، blade ، Shank) ( برای شناخت این قسمت های شاخک به شکل بالا مراجعه کنید ) باید به صورت چشمی برای پیدا کردن ترک ها مورد بررسی قرار گیرد و در صورت لزوم ، تحت فرآیند آزمون های غیر مخرب قرار گیرد. بازرسی می تواند شامل کنترل تجهیزات مورد استفاده قرار گرفته به منظور نصب چنگال بر روی حمال بار شامل بولت ، شفت و سایر تجهیزات مشابه باشد. لازم به ذکر است باید به پاشنه و جوش هایی که اجزای پایه را به چنگال وصل می کند توجه ویژه ای شود.

اگر ترک های سطحي مشاهده شود، شاخک ها نباید مجددا به سرویس بازگرداننده شوند.

عیوب غیرمجاز- صاف بودن تیغه و ساقه

صاف بودن Shank و Blade شاخک بررسی می شود. اگر انحراف از راستایی بیش از 5/0 %   طول تیغه و یا ارتفاع پایه باشد، به طور قطع، شاخک لیفتراک نباید به سرویس بازگردانده شود تا آن که تعمیر شود.

عیوب غیرمجاز- زاویه تیغه با shank

هر نوع شاخک لیفتراک که دارای انحراف بیشتر از 3 درجه است نباید به سرویس بازگردد. شاخک لیفتراک مردود شده باید مجددا تنظیم و آزمایش شود.

عیوب غیرمجاز- تفاوت ارتفاع نوک شاخک

تفاوت ارتفاع نوک شاخک های نصب شده بر روی حمال بار باید بررسی شود. اگر تفاوت در ارتفاع نوک بیش از 3٪ از طول تیغه باشد، مجموعه شاخک های لیفتراک نباید به سرویس بازگردانده شوند تا اصلاحات لازم بر روی آن ها صورت گیرد.

عیوب غیرمجاز- سایش  (تیغه شاخک و ساقه)

تیغه شاخک و ساق باید به طور کامل چک شود، توجه ویژه ای باید به نواحی مجاور پاشنه  شود. اگر ضخامت به %90 ضخامت اصلی کاهش یابد، شاخک یفتراک نباید به سرویس بازگردد.

تست و تعمیر شاخک

الزامات کلی

فقط سازنده شاخک لیفتراک و یا یک متخصص دارای صلاحیت برابر باید تصمیم بگیرد که آیا شاخک برای استفاده  مداوم تعمیر می شود و تعمیرات تنها توسط اشخاص انجام می شود.

توصیه نمی شود که ترک های سطحی یا سایش با جوش تعمیر شود. هنگامی که تعمیرات لازم برای بازنشانی لازم است، پس از آن، شاخک لیفتراک باید تحت شرایط معینی مورد استفاده قرار گیرد.

تست بارگیری شاخک

یک شاخک لیفتراک که تحت تعمیراتی غیر از تعمیر یا جایگزینی قفل موقعیت و یا علامت گذاری قرار گرفته است، پس از ارسال و گذراندن آزمایشات شرح داده شده در دستورالعمل به سرویس بازگردانده می شود، مگر آنکه لازم باشد تست بار 5/2 برابر ظرفیت مجاز مشخص شده در شاخک باشد.

شاخک باید استحکام لازم در آزمون بار با شرایط زیر را داشته باشد .

بار آزمایشی F باید سه برابر بار مجاز شاخک باشد و باید در فاصله قابل اجرا D از سطح جلو ساق شاخک اعمال شود.

شاخک باید همانگونه که در لیفتراک استفاده می شود محدود شود.

بار آزمایشی باید دوبار، به تدریج و بدون شوک اعمال شود و هر بار 30 ثانیه نگه داشته شود.

شاخک باید قبل و بعد از بار دوم آزمون بررسی شود و نباید تغییر شکل دائم داشته باشد .

بازرسی سیستم هیدرولیک

تمامی سیستم های هیدرولیکی در بازرسی فنی لیفتراک باید به طور منظم بررسی و نگهداری شوند.

نشتی مشاهده شده در سیلندرهای هیدرولیک، شیرها، شیلنگ ها، اتصالات و سایر اجزای هیدرولیکی نباید به گونه ای باشد که ایجاد خطر کند. ( در استاندارد ASME B56.1 مقدار افت مجاز جک ها ذکر نشده است ، نکته حائز اهمیت این است که بازرس در بازرسی فنی و ایمنی لیفتراک که مطابق با این استاندارد انجام می دهد باید تشخیص دهد اگر جک های هیدرولیک لیفتراک نشتی دارد این نشتی ایمنی لیفتراک را به خطر می اندازد یا خیر )

شیلنگ، لوله کشی و اتصالات تحت فشار داخلی باید برای مقاومت در برابر فشار حداقل سه برابر بار حداکثر فشار کاری آن مدار طراحی شده باشند. ( در طراحی و ساخت لیفتراک این موضوع باید در نظر گرفته شود )

لوله ها و شیلنگ ها باشند به گونه ای در محل خود جانمایی شوند (یا در صورت لزوم مهار شوند) که کمترین برخورد را با لبه های تیز موانع داشته باشند.

بازرسی لاستیک ها

لاستیک لیفتراک ها به دو دسته بادی و توپر دسته بندی می شوند

لاستیک بادی معمولا در شرایطی استفاده می شود که قطعات تیز مانند پلیسه در سطوح و جاده وجود نداشته باشد و سطح دارای ناهمواری باشد ( مانند آسفالت دانه درشت ) . لاستیک های بادی به جذب ارتعاشات ناشی از این ناهمواری کمک کرده و باعث می شود راننده یا اپراتور لیفتراک کمتر دچار خستگی شود .

لاستیک های توپر بیشتر داخل سالن ها که سطح صافی دارند و در جاهایی که پلیسه باعث پنچری لاستیک شود به کار می روند .یکی از مواردی که در بازرسی و تست لیفتراک ها توسط شرکت کارن بررسی می شود لاستیک های لیفتراک می باشد .

در کاتالوگ یا دستورالعمل تعمیرات و نگهداری لیفتراک سایز و نوع لاستیک هایی که می توان برای آن دستگاه استفاده کرد ذکر کرده و کافرمایان جهت حفظ ایمنی لیفتراک ، اپراتور و محیط کار و همچنین افزایش طول عمر دستگاه بهتر است همان سایز پیشنهادی را استفاده کنند .

لاستیک لیفتراک از نظر عاج ، ترک ، قلوه کن شدن ، ترک ، تاریخ انقضاء و … بررسی می شود .

سیستم سوخت رسانی لیفتراک

ذخیره و حمل مواد سوخت مایع (مانند بنزین و سوخت دیزل) باید مطابق با ANSI / NFPA 505 و ANSI NFPA 30   باشد.

ذخیره و توزیع سوخت گاز مایع باید مطابق با ANSI / NFPA 505 و ANSI / NFPA 58 باشد.

در صورت مشاهده نشت در سیستم سوخت، می بایست تا زمان بر طرف شدن نشتی از استفاده از لیفتراک ممانعت شود.

در سیستم ها سوخت رسانی که از گاز  LPG استفاده می کنند ، شرکت بازرسی لیفتراک کپسول را تست نمی کند و این کپسول باید به صورت جداگانه در مراکزی که این کار را انجام می دهند تست شود .

حفاظت از اپراتور در برابر ذرات پرتاب شده از میان تایرها

حفاظ هایی باید فراهم شود ( برای مثال گل گیر ) تا از اپراتور در شرایط نرمال کاری در برابر ذرات پرتاب شده از لای تایر های و چرخ های محافظت شود.

شرکت نیک بینش کارن علاوه بر تخصص در زمینه‌ی تست لیفتراک در زمینه بازرسی آسانسور، تست های آسانسور، تست مخازن تحت فشار، تست دیگ بخار، تست انواع جرثقیل موبایل، جرثقیل سقفی، جرثقیل تاور با برجی، اجرای چاه ارت، تست جوش و تست غیر مخرب جوش متخصص بوده و با بهره گیری از مهندسین کارآزموده و با تجربه خود سابقه طولانی در حوزه کاری خود دارد.

سوالات متداول بازرسی جرثقیل و لیفتراک

1) استاندارد بازرسی جرثقیل و لیفتراک در ایران چیست ؟
در ایران جرثقیل سقفی با استاندارد ASME B30.2 – جرثقیل تاور با استاندارد ASME B30.3 – جرثقیل موبایل با استاندارد ASME B30.5 – لیفتراک با استاندارد ANSI B56.1 بازرسی می شود .

2) کارفرما چه کاری قبل از حضور بازرس باید انجام دهد ؟
ضروریست وزنه تست به مقدار 100% بار نامی یا اسمی جرثقیل جهت تست استاتیک و دینامیک در محل تست وجود داشته باشد و تامین این وزنه بر عهده کارفرما می باشد . این وزنه می تواند از مواد خام و….. در سایت تامین شود .

3) حداکثر زمان صدور گواهینامه سلامت دستگاه چقدر می باشد ؟
مطابق با استاندارد ASME – ANSI حداکثر این بازه 1 ساله می باشد .

4) مقدار وزنه تست جهت تست استاتیک و دینامیک چقدر می باشد ؟
مقدار وزنه باید بین 100% الی 125% حداکثر ظرفیت دستگاه باشد .

5) آیا اپراتور جرثقیل و لیفتراک نیاز به گواهینامه دارد ؟
بله ، اپراتور جهت کار با جرثقیل های سقفی / موبایل و تاور نیاز به گواهینامه دارد که این گواهینامه توسط شرکت های بازرسی صادر می شود و گواهینامه لیفتراک نیز توسط اداره راهنمایی و رانندگی صادر می شود .

6) تفاوت بازرسی اولیه و ادواری در جرثقیل و لیفتراک چیست ؟
زمانی که یک کارفرما نیاز به نصب یک جرثقیل جدید دارد ضروریست بعد از انتخاب مجری یک شرکت بازرسی بر فرآیند اجرای صفر تا صد پروژه نظارت داشته باشد تا این اطمینان حاصل شود که :
آیا این جرثقیل با استاندارد تطابق دارد ؟
آیا مدارک مکانیکال و الکتریکال صحیح اجرا شده ؟
آیا دستورالعمل های جوش / جوشکار و بازرسی جوش صحیح است ؟
آیا متریال استفاده شده کفایت لازم را دارد ؟
آیا طراحی سازه درست است ؟
تفاوت بازرسی اولیه و بازرسی ادواری در این است که در بازرسی اولیه سازه / جوش / متریال و …. موارد ایمنی بررسی می شود در حالی که در بازرسی ادواری فقط صحت عملکرد دستگاه و موارد ایمنی بررسی می شود .

ارسال دیدگاه برای "بازرسی لیفتراک"

  1. نودی 1397-12-28 پاسخ

    عالی دمت گرم

دیدگاه نوشته